Sjećanja na Bosnu Františka Valouška
Prezentace překladu knihy Sjećanja na Bosnu
Květen 2016, Sarajevo
Kraj 19. stoljeća, kao i skoro cijelo 20.stoljeće je obilovalo dogadjajima koji su doprinijeli snažnom približavanju i kulturnom prožimanju naroda Ex Jugoslavije i Češke republike. U tom smislu je posebno značajan period aneksije BiH od strane Austro-Ugarske monarhije, kada se u funkciji državnih službenika na Balkan doselio veliki broj pripadnika češkog naroda. Jezička srodnost i pripadnost slovenskim narodima je olakšavala komunikaciju pa su Česi rado obavljali razne funkcije koje su novopripojenoj državi A-U monarhije nedostajale. Svoj trag su ostavili u arhitekturi, medicini, obrazovanju, zanatima i trgovini, te u uspostavljanju funkcije upravljanja državom, prema zahtjevima pripadanja monarhiji.
Jedan od izvršilaca veoma značajne službe za uspostavljanje i održavanje reda u državi, bio je žandar František Valoušek. U BiH je proveo više od 16 godina. Obavljajući žandarsku službu u jednoj od najosjetljivijih zona, na granici prema Srbiji, Turskoj i Crnoj Gori, okusio je težak život, mraz i opasnost, ali je i zavolio zemlju u kojoj je služio, zavolio je i stekao povjerenje njenog naroda. U toku službovanja je vodio bilješke u vidu svojevrsnog dnevnika u kome je, na više hiljada stranica zapisivao zanimljive dogadjaje, običaje raznih naroda, prelomne trenutke u političkim zbivanjima, atmosferu na Balkanu u oči Prvog svjetskog rata. Kasnije je, već kao penzioner čehoslovačke žandarmerije u penziji, uz pomoć jednog od sinova sačinio skraćenu verziju svojih sjećanja a na osnovu koje je, Dagmar Dorovska uobličila knjigu „Sjećanja na Bosnu“. Knjiga je izašla iz štampe 1999 uz podršku Udruženja južnih Slovena, a 2016, je doživjela izdanje na BHS jeziku.
Promocija ove uzbudljive i zanimljive knjige koja otkriva mnoge tajne tadašnje Bosne i Hercegovine je održana u Sarajevu, u Galeriji samostana SV.Ante. Promocija je održana pod pokroviteljstvom Ambasade Češke republike i njenog ambasadora Jakuba Skalnika. O knjizi i zbivanjima na Balkanu u vrijeme službovanja Františka Valouška su govorili: Valerijan Žujo, Ljiljana Mitić Rorić i Zvjezdana Marković. Goste je pozdravio i akciju otvorio ambasador Jakub Skalnik a program je klavirnim kompozicijama upotpunio Bartolomej Stanković.
